FTTH چیست؟

همان‌طور که در شکل (۲۰) مشخص است، در دو سناریو FTTH و FTTB بین مرکز مخابرت و کاربر نهایی به طور تمام از فیبر نوری استفاده شده است. حروف H و B در دو عبارت مذکور به Home و Building\Business اشاره دارند. در واقع منظور از FTTH کوتاه شده عبارت Fiber To The Home)) این است که از مرکز مخابرات تا منزل کاربر، فیبر نوری استفاده شده است. FTTB کوتاه شده عبارت (Fiber To The Building\Business) نیز ساختاری شبیه به FTTH دارد. با این تفاوت که فیبر نوری به جای یک منزل مسکونی یا تک واحد (اداری – مسکونی) به یک ساختمان چندین طبقه وارد می‌شود و آنگاه توسط مودم‌هایی، سرویس‌های مختلف بین کاربران به اشتراک گذاشته می‌شود. بدیهی است سرعت و پهنای‌باندی که سناریو FTTH برای هر کاربر فراهم می‌کند، بیشتر از سناریوی FTTB است.

شکل (۲۲): مقایسه‌ بین شبکه FTTH با دیگر ساختارهای FTTX از لحاظ مصرف سیم‌های مسی و فیبر نوری

دو عبارت Fiber To The Cabinet و Fiber To The Node نیز برای سناریو‌هایی به کار می‌روند که فیبر نوری تا مکان مشخصی تا دستگاه (ONU) کشیده شده و از آن مکان تا مکان کاربر از زوج سیم‌های مسی استفاده می‌شود (شکل ۲۲)

تکنولوژی شبکه‌های غیر فعال نوری (Passive Optical Network : PON)

همان‌طور که اشاره کردیم، در اکثر ساختارهای FTTX از تکنولوژی‌ PON استفاده می‌کنند. ساختار کلی یک شبکه PON در شکل (۲۳) نشان داده شده است. ملاحظه می‌کنید که در شبکه‌های PON از سه طول موج ۱۳۱۰ ، ۱۴۹۰ و ۱۵۵۰ نانومتر استفاده می شود.

شکل (۲۳): شماتیکی از یک شبکه پسیو فیبر نوری یا به اختصار PON

تسهیم کننده طول موج  (WDM)

در مخابرات جهت بهره‌وری بیشتر از ظرفیت کانا‌ل یا محیط انتقال، نظیر هوا، کابل یا فیبرهای نوری از تکنیکی به اسم تسهیم‌سازی با تقسیم فرکانس یا طول موج استفاده می‌کنند.

در واقع تمام پهنای‌باند کانال مخابراتی را به زیرباند‌هایی فرکانسی یا طول موجی تقسیم می‌کنند. این زیرباند‌ها هیچگونه تداخلی با یکدیگر نداشته و هر کدام سیگنال جداگانه‌ای را به مقصد منتقل می‌کنند. با این عمل، محیط انتقال با تمام ظرفیتش می‌تواند بین چندین منبع به اشتراک گذاشته شود. به شکل زیر که در آن یک کانال انتقال فیبر نوری بین چندین منبع و گیرنده نوری به اشتراک گذاشته شده است، دقت کنید.

شکل (۲۴): شماتیکی از دستگاه‌ WDM که از آن برای تسهیم کردن طول موج‌های ۱۴۹۰nm و ۱۵۵۰nm در شبکه‌های PON  استفاده می‌شود.

جدا از کاربرد فوق، با استفاده از روش‌های FWM یا DWM می‌توان یک اطلاعات سری (بیت‌های سری) را به صورت موازی (چنیدن بیت هم زمان) ارسال کرد که در نتیحه نرخ انتقال داده افزایش پیدا می‌کند. انتقال کانال‌های تلویزیونی به صورت هم‌زمان از طریق یک کابل یا هوا، انتقال چندین تماس تلفنی از طریق یک کابل و … مثال‌هایی از تکنیک FWM هستند.

ماژول SFP

شکل (۲۵ ) : Small form factor pluggable transceiver

SFP  که نمونه‌ای از آن را در شکل فوق مشاهده می‌کنید، کوتاه شده عبارت Small form-factor pluggable transceiver  است. در واقع بخش فرستنده دیود لیزر و گیرنده نوری شبکه‌های نوری درون SFP است. جدا از دستگاه‌های OLT  که ماژول‌های مختلفی از SFP را پشتیبانی می‌کنند، برخی از سوییچ (Switch) و مسیریاب‌ها (Router) نیز چندین پورت برای نصب ماژول SFP دارند. البته سوییچ‌ و روتر‌هایی نیز وجود دارند که تماماً از فیبرهای نوری پشتیبانی کنند.